Ο θρύλος Kevin Spacey

Στην εποχή μας δύσκολα δημιουργούνται θρύλοι. Ιδίως στο εφήμερο καλλιτεχνικό στερέωμα, απλά κάνουν την εμφάνισή τους κατά καιρούς διάττοντες αστέρες, που το μεσουράνημά τους διαρκεί απειροελάχιστα και συχνά δυσκολευόμαστε να θυμηθούμε κι αυτές τις στιγμές της δόξας τους.  Δεν είναι ότι δεν υπάρχουν ταλέντα, μάλλον σήμερα με όλα αυτά τα διεθνή talent shows κατακλυζόμαστε από περισσότερους ταλαντούχους, από αυτούς που μπορούν να «απορροφηθούν» από το σύστημα…       

Όμως, χτες στην Επίδαυρο νιώσαμε ότι είχαμε την τύχη να αντικρύσουμε τη γέννηση ενός νέου θρύλου.  Ο Kevin Spacey εδώ και αρκετά χρόνια και παρά τις βραβεύσεις του,  κατορθώνει να διατηρεί ένα profile πολύ χαμηλών τόνων, ουσιαστικά είναι ένας «αντι-σταρ», με φαινομενικά «ασήμαντη» εμφάνιση, αυτήν του μέσου καθημερινού ανθρώπου, που κάλλιστα θα μπορούσε να είναι Τούρκος, Γάλλος, Έλληνας, Τυνήσιος ή Δανός, ενώ ενσαρκώνει διάφορους ρόλους, που συχνά δεν αναγνωρίζονται με την πρώτη ματιά ότι είναι οι πρωταγωνιστικοί.

Όταν  βέβαια μαθεύτηκε ότι οι Εγγλέζοι τον επέλεξαν ως καλλιτεχνικό διευθυντή του Old Vic, του ιστορικού και τόσο απαιτητικού Σαιξπηρικού Θεάτρου και ότι μάλιστα του επέτρεψαν αφ' ενός να εμπλουτίσει με νέο αίμα το δυναμικό του, μετακαλώντας αμερικανούς καλλιτέχνες και αφ' ετέρου να προσθέσει σύγχρονες επιρροές στο ρεπερτόριό του, συνειδητοποιήσαμε ότι η περίπτωσή του είναι ξεχωριστή.

Στο ρόλο του Ριχάρδου του III, καθήλωσε τους τουλάχιστον 9000 (σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία) θεατές, που διήνυσαν οι περισσότεροι κατακαλόκαιρο πολύ μεγάλες αποστάσεις και υπέμειναν επί 3 ½ ώρες τη σκληραγωγία στις άβολες πέτρινες μισοφαγωμένες αρχαίες κερκίδες, σε μια μεγαλειώδη παράσταση ενός ιδιαίτερα «δύσκολου» έργου του Shakespeare και ουσιαστικά «δίδαξε» θέατρο μιας ύψιστης ποιότητας, υπηρετώντας ακριβώς τη φιλοσοφία του αρχαιοελληνικού θεάτρου – «σχολείου».

Φυσικά ο Spacey είχε την «τύχη» να βρεθεί με τον Samuel Mendes, τον Άγγλο σκηνοθέτη, που κατάφερε να γίνει «ένα» μαζί του και να δημιουργήσουν ένα Ριχάρδο απόλυτα «τρομακτικό» (τρομακτικά δήλωσε και ότι αισθανόταν ο Spacey στην ιδέα ότι θα έπαιζε στην Επίδαυρο αυτό το ρόλο) σε όλες του τις προεκτάσεις για το τι σημαίνουν αυτού του είδους οι ηγέτες για την ιστορία ενός τόπου και απόλυτα διαχρονικό, όπως ακριβώς είναι και το συνολικό έργο και ο λόγος του εμπνευστή του, που εξακολουθεί από το μεσαίωνα ως τώρα να μένει επίκαιρος και προφητικός.

Τα λόγια είναι φτωχά για να περιγράψουν την καινοφανή ερμηνεία του ρόλου αυτού, τόσο δυναμική και καταιγιστική –ο συμπυκνωμένος λόγος του Shakespeare-, γεμάτη αυτοσαρκασμό και τόσο απόλυτα ενταγμένη στη σημερινή πραγματικότητα των media και των image makers, που μπορούν να «ανεβοκατεβάσουν» κυβερνήσεις.

Στο αρχαίο θέατρο της Επιδαύρου, (όπου δυστυχώς όλο και πιο συχνά πλέον ανεβαίνουν παραστάσεις – shows τηλεοπτικού τύπου μαζικής επιτυχίας), σε μια ατμόσφαιρα μεταφυσική, κάτω απ’ τον έναστρο ουρανό, χωρίς το διαχεόμενο φωτισμό του περιβάλλοντος του σημερινού άστεως, μόνο με τον απόλυτα κατευθυνόμενο φωτισμό της ορχήστρας,  χωρίς τα ηχεία και τους ενισχυτές, αναβίωσε το μεγαλείο του λόγου και του πνεύματος και κατά κύριο λόγο αυτό οφείλεται στην παρουσία του Spacey. Και είναι πολύ ενθαρρυντικό που το κοινό -όλων των ηλικιών- σύσσωμο τον αποθέωσε με τόση (γνήσια ελληνική) θέρμη.

Μπορεί ένα μεγαλόπνοο έργο να μας σώσει απ’ την κατάθλιψη?

Για άλλη μια φορά ένας Έλληνας ευεργέτης, έρχεται στις τόσο δύσκολες μέρες που ζούμε, σαν από μηχανής Θεός να φωτίσει μια προοπτική της πολιτιστικής μας συνέχειας σα χώρας. Με μια σοφή και ευφάνταστη πρωτοβουλία οι κληρονόμοι του, το Ίδρυμα Σταύρου Νιάρχου, μας προσκάλεσαν κυριολεκτικά «όλους» εμάς τους μελλοντικούς αποδέκτες, για να μας παρουσιάσουν μέσα από μια απλή («καθημερινή» -ο πρόεδρος του Ιδρύματος κ. Δρακόπουλος εμφανίστηκε με κοντομάνικο μπλουζάκι με το λογότυπο της εκδήλωσης, πανομοιότυπο με αυτό που φορούσαν οι εθελοντές που μας κατεύθυναν στο χώρο) τελετή, τα τελικά σχέδια που θα υλοποιήσουν τη μεγάλη διαθήκη: το πολιτιστικό ίδρυμα Σταύρου Νιάρχου, στο χώρο του παλιού Ιππόδρομου.

Τόσο ο λιτός πρόλογος του κ. Δρακόπουλου, που ανέλυσε τους στόχους αυτής της διαθήκης, όσο και η μεστή παρουσία του αρχιτέκτονα Renzo Piano, μας καθήλωσαν και μας παρέσυραν μακριά από τις ζοφερές σκέψεις για το παρόν και το μέλλον μας, που μας κατέκλυζαν αυτή την αποφράδα μέρα, που έκανε την Αθήνα πεδίο μάχης και καταστροφών κι εμάς παθητικούς θεατές και τελικά θύματα του καταποντισμού της χώρας μας.

Δεν ήταν τυχαία η επιλογή του Piano από το Ίδρυμα, από το στίβο των «μεγάλων» δημιουργών της εποχής μας. Είναι ο αρχιτέκτονας που εξέφρασε μοναδικά την έννοια της «Αγοράς» του Ελληνικού Πολιτισμού σε πολλά έργα του. Από το Beaubourg στο Παρίσι, ως τη Morgan Library της Νέας Υόρκης, ο ελεύθερος χώρος στη σκιά των κτιρίων, η «Piazza» όπως τη χαρακτηρίζει ο ίδιος στη γλώσσα του, λειτουργεί ως χώρος διασύνδεσης,  επικοινωνίας και ανταλλαγής ιδεών, άρα και εκπολιτισμού των επισκεπτών, διαδραματίζοντας ακριβώς τον ίδιο το ρόλο της αρχαίας Ελληνικής Αγοράς.

Κατ’ επέκταση, η τεράστια Βιβλιοθήκη που προγραμματίζεται να κατασκευαστεί σε σχέδιά του, «η μεγαλύτερη στον κόσμο με 2000000 βιβλία», θα λειτουργεί σαν ένας «ανοιχτός», φιλόξενος χώρος, βατός για όλους τους επισκέπτες, όχι μόνο για όσους μελετούν, αλλά και για όσους θέλουν απλά να σκεφθούν, να ανταλλάξουν απόψεις, να χαλαρώσουν ή να αγναντέψουν.

Ο Piano, γνήσιος θαυμαστής του Ελληνικού ιδεώδους, συνέλαβε την ιδέα αυτού του πολιτιστικού κέντρου, ως ενός Ναού («Τέμπλου») της Τέχνης, προσπελάσιμου και ορατού από τη γη και τη θάλασσα του Λεκανοπεδίου. Η ευφυής σύλληψη της ήπιας (σχεδόν μη αναγνώσιμης στην κλίμακα του περιπατητή) ράμπας, καταπράσινης με τη χλωρίδα της Μεσογείου, που οδηγεί τελικά στο αέρινο κτίριο με την «αιωρούμενη» στέγαση, φέρνει στη μνήμη όλες εκείνες τις υποσυνείδητες από τα σχολικά μας χρόνια εικόνες των «προσκυνητών» να συρρέουν από τα διάφορα μέρη του κόσμου. Το απρόσμενο «δώρο» για τον περιπατητή, μόλις φθάσει στο κτίριο, θα είναι «να αντικρύσει από ψηλά (32 μ.) την απέραντη θάλασσα, ενώ αν στραφεί πίσω του θα δει να δεσπόζει το βράχο της Ακρόπολης».

Η εμπνευσμένη ταινία προσομοίωσης που το Ίδρυμα επιμελήθηκε, με τη θαυμάσια μουσική επένδυση (που έγινε ακριβώς γι αυτό το σκοπό), πραγματικά μας ταξίδεψε –εικονικούς περιηγητές- και μας έκανε κοινωνούς της κλίμακας και των στόχων του έργου αυτού, τόσο παραστατικά, που πολλοί θα νιώσαμε το θαλασσινό αεράκι που μας χάιδευε πράγματι εκείνο το απόγευμα τα μαλλιά (και στην οθόνη ανάδευε την προτεινόμενη βλάστηση) να είναι γεμάτο από φρέσκιες, οικείες μυρωδιές από θυμάρι και φασκόμηλο. Κι ας είχαμε λίγο πριν αισθανθεί στα μάτια και στη μύτη μας τα δακρυγόνα και τους καπνούς από τις φωτιές στο Σύνταγμα.

Ήταν γεμάτο από μαγεία το δειλινό αυτό και ακριβώς για τη μαγεία της μουσικής μας μιλούσε ο Piano, καθηλώνοντάς μας με την εικονική περιήγηση της «θείας» Όπερας που οραματίσθηκε, με την ελικοειδή διάταξη των κερκίδων (χίλιες οκτακόσιες θέσεις προβλέπονται) να καταλήγει σε μια ολόφωτη οροφή-ουρανό, ενώ ταυτόχρονα «ανέβαινε» σε ένταση η καταπληκτική φωνή της σοπράνο στη σκηνή.

Οι θέσεις του Piano για την αναγκαιότητα του σεβασμού προς το περιβάλλον μας είναι ήδη γνωστές και στο συγκεκριμένο σχέδιο εκφράζονται με μεγάλη έμφαση, τόσο με την πρόβλεψη μιας τεράστιας έκτασης πρασίνου, τμήμα της οποίας θα «ανοίγεται» , με προβλεπόμενες κοινόχρηστες αθλητικές δραστηριότητες, προς τις γειτονικές περιοχές με την πυκνή δόμηση (όπως είναι η Καλλιθέα) και το υπόλοιπο τμήμα να περιβάλλει σαν ένα απέραντο πάρκο την κτιριακή σύνθεση, όσο  και με τη διάνοιξη ενός καναλιού –σωστού «ποταμού» με πλάτος 30 μ. και μήκος 400!-,  για «να επανέλθει το νερό στην πόλη –την Καλλιθέα-, απ’ όπου έρρεε στο παρελθόν». 

Ταυτόχρονα, με το μεγάλο «ιπτάμενο» στέγαστρο, αποτελούμενο από ηλιακούς συλλέκτες, θα αξιοποιείται η μεγάλη διαθέσιμη ηλιοφάνεια της Αθήνας και θα εξασφαλίζεται ενεργειακή αυτονομία στο κτίριο, ισοδύναμη με 1,5 ΜW ηλεκτρικής ενέργειας.

Ο αρχιτέκτονας, με παλλόμενη από τη συγκίνηση φωνή, εξομολογήθηκε ότι αισθάνεται πολύ τυχερός που στην καριέρα του σχεδίασε πολιτιστικά κτίρια στις ιστορικότερες  πόλεις του κόσμου, όπως το Παρίσι και τη Νέα Υόρκη και πλέον τώρα το έργο αυτό στο λίκνο του Πολιτισμού, την Αθήνα, απέναντι από τον Παρθενώνα και «μπροστά στη θάλασσα που βρέχει και τις ακτές της πατρίδας του». Είναι σ’ αυτές τις στιγμές, που ο κάθε αρχιτέκτονας θα μπήκε «στην ψυχή του Piano», νιώθοντας το ίδιο αίσθημα και με το ίδιο βλέμμα θα ατένισε τον αττικό ουρανό, ίσως μόνο επιπλέον με μια αμυδρή σκιά ζήλειας: «αξίζει να ζήσεις για να αξιωθείς αυτές τις στιγμές στη δουλειά σου»…

Ήταν μια πολύ ωραία εκδήλωση, χωρίς ορατούς τους «επώνυμους» (στα τηλεοπτικά δελτία ανακάλυπτες την παρουσία τους), χωρίς εκφωνήσεις και αντιφωνήσεις. Με τα μπαλόνια αιωρούμενα στον ουρανό να σηματοδοτούν τις 4 γωνιές –κολώνες- της «αγοράς» (στο πραγματικό ύψος των κτιρίων) και την ίδια στιγμή να οριοθετούν το χώρο της αποψινής συγκέντρωσης, μαζί με τις συνεχείς αναφορές του αρχιτέκτονα στα κτίρια που θα γίνουν γύρω απ’ αυτόν το χώρο «δεξιά του και αριστερά του», στάθηκε εφικτό ακόμα και για τον αδαή στα αρχιτεκτονικά, να φαντασθεί και να συσχετίσει την κλίμακα, τη θέση και το συμβολισμό της όλης εγκατάστασης στο χώρο.

Κάτι απ’ αυτά που δεν ειπώθηκαν, ήταν η στιγμή που κάναμε το συνειρμό, βλέποντας απ’ την πλευρά που θα κατασκευασθεί η Βιβλιοθήκη τον όγκο του Ωνασείου (το έργο του άλλου μεγάλου ευεργέτη) κι  απ’ την άλλη φανταζόμενοι τους όγκους από το Πολιτιστικό Κέντρο του Νιάρχου, ότι οι δύο «μεγάλοι» εξακολουθούν να ανταγωνίζονται και από ψηλά, ποιος θα προσφέρει τα περισσότερα γι αυτόν τον πολύπαθο τόπο, που τόσοι άλλοι οδηγούν στην παρακμή!

Φεύγοντας μαγεμένοι, προσπαθήσαμε να απωθήσουμε την απαισιόδοξη σκέψη που γεννήθηκε από τις επικλήσεις του κ. Δρακόπουλου προς το Κράτος, όπου από το 2015 θα παραδοθεί το έργο: «το έργο θα ανήκει σε όλους και ελπίζουμε ότι θα το αγαπήσετε και θα το συντηρήσετε σωστά».

Τα 5 βήματα για να αποκτήσετε ακίνητα σε μη άρτια οικόπεδα

Λοιπόν είναι πολύ απλό....

ΒΗΜΑ 1ο ) Αποκτάτε το οικόπεδο σε καλή περιοχή, αλλά σε συμφέρουσα τιμή, μια και ... δε χτίζεται. Αν προέρχεται από κάποια καμμένη περιοχή, ακόμα καλύτερα.  Μεταφέρετε εκεί ένα, δύο ή τρία (ανάλογα με τα παιδιά που διαθέτετε) "τροχόσπιτα" (έτσι τα αποκαλείτε, αλλά στην πραγματικότητα είναι τροχοβίλες). Τώρα, για να σταθεροποιηθούν οι τροχοβίλες, φτιάχνετε και βάσεις από beton, ποιος να σας μιλήσει...

ΒΗΜΑ 2ο) Τις τροχοβίλες τις σοβατίζετε, τις βάφετε, τις εξοπλίζετε και αρχίζετε να διαμορφώνετε και τον περιβάλλοντα χώρο, με την προσθήκη κτιστών ψησταριών, δεξαμενών για το νερό κλπ κλπ. Εννοείτε ότι εξασφαλίζετε και ρεύμα για τα ..."τροχόσπιτα"! Μάλιστα τοποθετείτε και φώτα στον υπαίθριο χώρο.

ΒΗΜΑ 3ο) Αφήνετε να περάσει ένα χρονικό διάστημα, ώστε να θεωρηθεί το όλο set up κατεστημένο, ενώ στο μεταξύ αξιοποιείτε τα ... ακίνητα για τις διακοπές σας

ΒΗΜΑ 4ο) Αρχίζετε σε ανύποπτο χρόνο μέσα στη βαρυχειμωνιά, που δεν υπάρχει κόσμος ολόγυρα, να αυξάνετε την ακίνητη περιουσία σας, κατασκευάζοντας προσθήκες στα ακίνητά σας, έτσι, που να ενσωματώνονται εντελώς στην υπάρχουσα κατάσταση (σοβατισμένα, βαμμένα, τελειωμένα). Ο μέσος διερχόμενος, ούτε μπορεί να φαντασθεί ότι αυτά τα ακίνητα στην τελική τους μορφή, δεν υπήρχαν πάντα.

ΒΗΜΑ 5ο) Όταν θα έρθουν οι δηλώσεις ακίνητης περιουσίας σε όλους εμάς τους ταλαίπωρους, που έχουμε ήδη χρυσοπληρώσει άδειες, φόρους και τα λοιπά γρηγορόσημα, εσείς θα απολαμβάνετε το καφεδάκι σας, αγναντεύοντας την υπέροχη θέα, που τόσο φθηνά και άκοπα έχετε εξασφαλίσει...

Το οικόπεδό μας είναι δυο βήματα από τη θάλασσα, δεξιά στο ύψος του αυτοκινήτου

Στο μη άρτιο μικρό οικόπεδο (εκτός σχεδίου, απαιτούνται 4 στρέμματα) διακρίνονται οι 3 "τροχοβίλες", με τη μεσαία ήδη ...διπλασιασμένη και τις άλλες δύο με τις προσθήκες υπό ανέγερση 

Η παράθεση των ακινήτων

Η ήδη ολοκληρωθείσα (αλήθεια πότε?) βιλίτσα στη μέση 

Η ανέγερση της  προσθήκης της μπροστινής βίλας

Τα οικοδομήματα με όλες τις εγκαταστάσεις τους

Λεπτομέρειες της ανέγερσης της προσθήκης

Ελλάς το μεγαλείον σου...

Οι χώροι στάθμευσης κάτω από πλατείες

Τα τελευταία χρόνια παρατηρούμε τις αντιδράσεις των κατοίκων υποβαθμισμένων ή μη κεντρικών περιοχών, στην κατασκευή υπόγειων χώρων στάθμευσης κάτω από πλατείες. Οι αντιδράσεις αυτές συνδαυλίζονται και οργανώνονται συνήθως από μια μερίδα αρχιτεκτόνων και πολιτικών και συχνά και από ομάδες οικολόγων. Έχουμε λοιπόν ακούσει άπειρες συζητήσεις, έχουμε διαβάσει άρθρα επί άρθρων κι έχουμε παρακολουθήσει επεισόδια στην τηλεόραση από τις συγκεντρώσεις τους.

Τα προβαλλόμενα επιχειρήματα είναι η ανεπιθύμητη φυσικά απομάκρυνση των υπαρχόντων δένδρων και η συγκέντρωση πολλών ρυπογόνων οχημάτων κάτω από την επιφάνεια της εκάστοτε πλατείας, καθώς κι αυτό που ακούσαμε από κάποιους κατοίκους «ότι κατά την έξοδο και είσοδο των οχημάτων θα παράγονται πολλά καυσαέρια, που θα επιβαρύνουν την ατμόσφαιρα της περιοχής τους». Κάποιοι συζητούν και για συγκέντρωση αυτοκινήτων από όλες τις γύρω περιοχές, επομένως φοβούνται και για την κυκλοφοριακή επιβάρυνση.

Όλα τα ανωτέρω είναι βέβαια σωστά, με την προϋπόθεση όμως ότι αναφερόμαστε σε γειτονιές μικρής κλίμακας, με χρήσεις κύρια κατοικίας, με μονοκατοικίες ή με πολυκατοικίες που εξασφαλίζουν για όλους τους κατοίκους θέσεις στάθμευσης των αυτοκινήτων τους, με ελεγχόμενες θέσεις στάθμευσης για τους επισκέπτες και αν φιλοξενείται στην περιοχή κάποια άλλη δραστηριότητα, εξασφάλιση ικανού αριθμού οχημάτων.

Στις συγκεκριμένες όμως πλατείες, όπου προαναγγέλθηκε η κατασκευή υπόγειων χώρων στάθμευσης, κανένας από τους παραπάνω λόγους δε συντρέχει, αντίθετα, οι περιοχές αυτές είναι ιδιαίτερα επιβαρυμένες, είτε:

1.      Γιατί ο ΣΔ των περιοχών αυτών είναι ιδιαίτερα υψηλός, με εξαιρετική πυκνοκατοίκηση (βλ. περίπτωση Κυψέλης), με παλιά ψηλά κτίρια χωρίς συχνά καμία πρόβλεψη χώρου στάθμευσης,

2.      Διότι από το εσωτερικό τους διέρχονται συνδετήριες -με τις γύρω περιοχές- οδοί υψηλού κυκλοφοριακού φόρτου

3.      Εκτός της κατοικίας εξυπηρετούνται και άλλες χρήσεις, που συγκεντρώνουν και πελατεία εκτός της γειτονιάς (καταστήματα, ειδικά στην Κυψέλη υπάρχουν και θέατρα, σχολεία, φροντιστήρια κ.ά)

4.      Γιατί υπάρχει κάποια ιδιαίτερη δραστηριότητα στην περιοχή, όπου συγκεντρώνονται μεγάλες πληθυσμιακές ομάδες, όπως στην περίπτωση του Α΄ Νεκροταφείου, με μεγάλη κινητικότητα και ιδιαίτερες απαιτήσεις χώρων στάθμευσης, εκτός αυτές των μόνιμων κατοίκων της περιοχής

5.      Γιατί δυστυχώς στον τόπο μας η αναλογία οχημάτων ανά κάτοικο, φτάνει  πλέον τη 1:1

6.      Γιατί υπάρχει η κακή συνήθεια των νέο-Ελλήνων να πηγαίνουν «καβάλα ακόμη και στην Εκκλησιά» κι απ’ την άλλη –ίσως από έλλειψη κοινωνικότητας, ή από έλλειψη κοινωνικής ομοιογένειας- να μη μοιράζεται κανείς το αυτοκίνητό του για τις μετακινήσεις του μαζί με τους γείτονες.

Η κατασκευή μαζικών χώρων στάθμευσης είναι λοιπόν εντελώς επιβεβλημένη, προκειμένου να ελαφρυνθούν όλες αυτές οι περιοχές από τα απίστευτα κυκλοφοριακά προβλήματα, καθώς κι αυτά της εξεύρεσης χώρου στάθμευσης.

Και μια και στα μεγάλα αστικά κέντρα οι ελεύθεροι χώροι είναι ελάχιστοι, οι μόνοι εναπομείναντες χώροι δημιουργίας χώρων στάθμευσης είναι επιφάνειες κάτω από τους κοινόχρηστους χώρους των πλατειών!

Υποστηρίζεται από κάποιους, ότι αυτό θα μπορούσε να επιτευχθεί με την κατασκευή πολυώροφων garages και έχουν σα δικαιολογία, ότι διαφορετικά, κάποια δένδρα από αυτά που υπάρχουν στις πλατείες θα κοπούν, θεωρώντας ότι η πρότασή τους …. σέβεται για το λόγο αυτό το περιβάλλον! Είναι αστείο και να το αναφέρει βέβαια κανείς αυτό…. Κατ’ αρχήν η εμπειρία μας από τις αστικές μας πλατείες –ιδιαίτερα στις υποβαθμισμένες περιοχές- είναι η αναιμική βλάστηση και η καταστρατήγηση των περιμετρικών τους πεζοδρομίων από αυτοκίνητα, που είναι σταθμευμένα ασφυκτικά γύρω τους ή και … επάνω στα ρείθρα. Σπάνιες οι περιπτώσεις που υπάρχουν κάποια μεγάλα πεύκα. Αν σκεφθεί κανείς την ενέργεια και τη ρύπανση από την ανέγερση ενός ακόμη πολυωρόφου κτιρίου garage, με την συνήθη υποτυπώδη αισθητική τους, η αξιοποίηση των υπόγειων χώρων φαίνεται σαν η μόνη λύση.

Πρέπει να σημειωθεί, ότι πολλά μπορούν να γίνουν επάνω από ένα πολυώροφο υπόγειο parking προς την κατεύθυνση της περιβαλλοντικής πολιτικής. Ήδη στο εξωτερικό είναι μια πολύ συνηθισμένη τακτική με καταπληκτικά αποτελέσματα (βλ. σχετικές φωτογραφίες).

Αναρωτιόμαστε, αυτές όλες οι διαβουλεύσεις και τα πύρινα άρθρα, γιατί δεν επικεντρώνονται –αφού η αναγκαιότητα των χώρων στάθμευσης είναι ένα αδιαμφισβήτητο γεγονός- στην εξεύρεση λύσεων και στην ΑΠΑΙΤΗΣΗ υλοποίησής τους από τους εκάστοτε φορείς (δημόσιο ή ιδιώτες), έστω και ως ανταποδοτικά μέτρα για τους κατοίκους, αντί να ασκείται μόνο μια μονόθωρη αντιπολίτευση, που δεν οδηγεί τελικά στο επιθυμητό αποτέλεσμα;

Πιο συγκεκριμένα, υπάρχουν λύσεις και απαντήσεις σε όλα τα αιτήματα:

Κατ’ αρχήν η πλατεία θα αποτελέσει μιαν ανεστραμμένη «δεξαμενή» πρασίνου, όπου θα μπορεί να φυτευτεί πράσινο, θα μπορούν να δημιουργηθούν υδάτινες επιφάνειες, καθιστικά, παιδικές χαρές και άλλοι χώροι παιγνιδιού. Στην καθαίρεση του παρόντος (αν υπάρχει) πρασίνου, υπάρχει η τεχνολογία της προσεκτικής προσωρινής απομάκρυνσής του και επαναφύτευσής του στο διαμορφωμένο χώρο της νέας πλατείας (υπεράνω του υπόγειου garage). Αν βέβαια είναι πεύκο, θα απαιτηθεί να προβλεφθούν ειδικές ψηλές γλάστρες-ζαρντινιέρες, όπου θα μπορεί να μεταφυτευτεί αν δεν είναι τεράστιο. Διαφορετικά, μπορεί να απαιτηθεί η πρόβλεψη κάποιας γωνιάς με φυσικό χώμα.

Όλα τα ανωτέρω, θα μπορούσε να αποτελέσουν αντικείμενο διαπραγμάτευσης και ισχυρών απαιτήσεων, που έχει και λογική και καλοπιστία και ρεαλισμό.

Ο φόβος για τη συγκέντρωση των καυσαερίων από τα εισερχόμενα και εξερχόμενα αυτοκίνητα, μπορεί να είναι βάσιμος, όμως αν συγκριθεί με τους παραγόμενους ρύπους από τους αμέτρητους γύρους που γίνονται προς αναζήτηση θέσης στάθμευσης, όπως και την καθυστέρηση της κυκλοφορίας στις περιμετρικές οδούς εξ αιτίας αυτής της αναζήτησης, τότε τα αποτελέσματα θα είναι συντριπτικά υπέρ της υπόγειας κατασκευής.

Αν σε όλα αυτά προσμετρηθεί ο προστιθέμενος χρόνος οδήγησης (που αφαιρείται από το χρόνο της επιβίωσής μας και την ποιότητα της καθημερινότητάς μας…), η ασφυκτική κατάληψη των πλευρών της κάθε οδού, που κι αυτή συμμετέχει στην επιβράδυνση της κυκλοφορίας, άρα και στην αύξηση των ρύπων, αλλά και στη γενικότερη εικόνα υποβάθμισης του τοπίου της γειτονιάς, πάλι η ιδέα της αξιοποίησης των υπόγειων χώρων είναι καλύτερη.

Θα πρέπει ακόμη κανείς να συνυπολογίσει και να απαιτήσει επίσης από τους φορείς, ότι με τα γενικά έργα των εκσκαφών, μπορούν να εξασφαλισθούν και τα υπόγεια δίκτυα υποδομών της περιοχής, μαζί με τα σκουπίδια και την ανακύκλωση, που πραγματικά θα φέρουν εκσυγχρονισμό και αναβάθμιση.

Το επιχείρημα της οικονομικής επιβάρυνσης που δε θα μπορεί να αντιμετωπισθεί από τους κατοίκους (κυρίως στις περιοχές χαμηλών εισοδημάτων) ώστε να χρησιμοποιούν και αυτοί τις υπηρεσίες των νέων garages, είναι συζητήσιμο, μια και αφ’ ενός θα μπορούσε κι αυτό να αποτελέσει ένα ανταποδοτικό μέτρο για τη συναίνεση των πολιτών σε τέτοια έργα, αφ’ ετέρου θα πρέπει να συμψηφιστεί το κόστος της στάθμευσης με την επιπρόσθετη κατανάλωση της βενζίνης από την διακοπτόμενη κυκλοφορία και τους αλλεπάλληλους γύρους σε αναζήτηση θέσης, αλλά και από το κόστος επισκευών από ζημιές –ακούσιες και εκούσιες- που προκαλούνται στα οχήματα, που μένουν σταθμευμένα σε στενούς δρόμους κατά τη νύχτα.

Άπειρα τα πραγματοποιημένα επιτυχή παραδείγματα από τη διεθνή βιβλιογραφία. Ο στόχος είναι να βελτιώνεται η ζωή μας στις πόλεις, παράλληλα με λύσεις που αντανακλούν το σεβασμό στο περιβάλλον και που αν δεν είναι οι ιδεώδεις, τουλάχιστον να είναι οι συγκριτικά καλύτερες!

  

 Canary Wharf Station London

 Duesseldorf

 Dueseeldorf 

  Canary Wharf Station London

 Maydan 

 H Πλατεία του Α΄ου Νεκροταφείου

Oι Ηγεμόνες

Έχουν αλλάξει τις μοίρες πολλών λαών κι έχουν διαμορφώσει την ιστορία εθνών, συμπαρασύροντας συχνά την ιστορική διαδρομή όλου του πλανήτη, μια φούχτα άνθρωποι στο πέρασμα των αιώνων, διαθέτοντες συνήθως ανάμεικτα στοιχεία παραφροσύνης και μισαλλοδοξίας, άμετρης φιλοδοξίας και ματαιοδοξίας, απίστευτης σκληρότητας και εγωκεντρισμού, αλλά και –κυρίως τη νεώτερη εποχή- καμιά φορά φαιδρότητας και γραφικότητας, με πολλές ιδιορρυθμίες και σκανδαλώδη hobbies.

Είναι οι εκάστοτε «Ηγεμόνες» του παρελθόντος και οι «ηγέτες» της σύγχρονης εποχής, είτε πρόκειται για δικτάτορες, εγκαθιδρυμένους με τη βία, είτε για πολιτικούς,  εκλεγμένους με κοινοβουλευτικές διαδικασίες, είτε για "Επαναστάτες" -στην ουσία δικτάτορες, συχνά χειρότερους σε αυταρχισμό. Απομονώνοντάς τους –σε απόσταση ασφαλείας- φαίνεται απίστευτο το πώς κατάφεραν οι προσωπικότητες αυτές ακόμη και να συμπαρασύρουν (παράδειγμα ο Hitler) τη βούληση της λαϊκής μάζας, που έφθασε και να τους επιλέξει μέσα από ελεύθερα δημοκρατικά πολιτεύματα (Βush, Berlusconi).

Και ο τόπος μας σημαδεύτηκε ανεξίτηλα από τέτοιες φιγούρες, κυρίως στην νεώτερη ιστορία του και σίγουρα η κατάντια μας σήμερα έχει στενότατη σχέση μαζί τους. Συχνά, ισχυρές προσωπικότητες με υπέρμετρη φιλοδοξία και έντονες δημαγωγικές ικανότητες, είτε ξεπουλώντας τη χώρα σε ξένα συμφέροντα (βλέπε τους δικτάτορες που πέρασαν απ’ τον τόπο) είτε χτίζοντας μια γοητευτική εικόνα και προσελκύοντας φανατικούς οπαδούς (Μητσοτάκης, Παπανδρέου Α. κ.ά) όχι μόνο επιβάλλονται  στο «λαό», αλλά και τον «εκμαυλίζουν»,  εκτρέποντας σε κάθε περίπτωση τη χώρα  από την όποια πορεία προόδου.

Άλλες φορές, πρόκειται για άτομα με «φιλικό» προς τα έξω profile (συμπεριλαμβάνονται και ...όλοι οι εις –Άκης στον τόπο μας), χαμηλών τόνων (ας θυμηθούμε το εντόπιον «σεμνά και ταπεινά»), γοητευτικές ή όχι προσωπικότητες, που όμως κατορθώνουν να προκαλούν αμέτρητα δεινά σε ολόκληρο τον πλανήτη (βλ. Clinton και Bush), ή με την κάκιστη διαχείρισή τους και την ουσιαστική τους αδιαφορία για τη χώρα τους, να κατακρημνίζουν τα συμφέροντά της και να υποθηκεύουν το μέλλον και των μεθεπόμενων γενεών, όπως ακριβώς συμβαίνει σήμερα στην Ελλάδα.

Και ας μην ξεχνάμε και την παρουσία προσώπων "παρά τω ηγεμόνι", φυσιογνωμίες με έντονες φιλοδοξίες, που δίπλα σε άβουλες προσωπικότητες, άσκησαν ουσιαστικά εξουσία και καταστροφική επιρροή, όπως αναρίθμητες βασιλομήτορες στην ιστορία ή συμβούλους παρά τω Πρωθυπουργώ.....

Υπάρχει ελπίδα;

Νέρων

Franco

 Kastro

Peron

Mussolini

Hitler

Burguiba

Dada

Husein

Homeini

Cantafi

Mubarak

Μεταξάς

Παπαδόπουλος

Ιωαννίδης

Μητσοτάκης

Παπανδρέου Α.

Clinton

Bush

Berlusconi

Papandreou

Καραμανλής Κ/κης

Η έννοια της Πλατείας στη Νεοελληνική πραγματικότητα

 Θάταν πολύ ενδιαφέρον αν o καθένας μας προσπαθούσε να δώσει έναν ορισμό της έννοιας «πλατεία», όπως την έχει στη συνείδησή του, αλλά και το τι θα απαιτούσε από έναν τέτοιο χώρο μέσα στο δομημένο περιβάλλον.  Δεν είναι αυτονόητο, ότι ειδικά στις μέρες μας και μέσα στις τόσο πυκνοκατοικημένες πόλεις μας, η πλατεία θάπρεπε να αποτελεί μιαν «ανάσα» κι ένα στοιχείο ανάπτυξης και συντήρησης πολύτιμου μικροκλίματος;

Όλοι αυτοί οι ανεγκέφαλοι που μας διοικούν απ’ τη μια, οι χωρίς καθόλου έμπνευση και φαντασία αρχιτέκτονες-δημόσιοι υπάλληλοι, που στελεχώνουν τις τεχνικές υπηρεσίες των δήμων και των καθ’ ύλην Υπουργείων απ’ την άλλη, όχι μόνο δεν προσπαθούν να αναπλάσουν και να βελτιώσουν τις υπάρχουσες –καθορισμένες- πλατείες, αλλά πολύ περισσότερο, δεν προσπαθούν να σχεδιάσουν σωστά τους νέους υπαίθριους χώρου, που συχνά προκύπτουν από κάποια κυκλοφοριακή ρύθμιση, ή ένα μεγάλο έργο.

Το ενδιαφέρον είναι, ότι και στις πλατείες που αποτελούν σημεία αναφοράς στις πόλεις μας, η αντιμετώπιση είναι αναπάντεχη. Προκηρύχθηκαν αρχιτεκτονικοί διαγωνισμοί για τις πλατείες Ομονοίας, Συντάγματος, Μοναστηρακίου, Κολωνακίου, κατατέθηκαν ευφάνταστες και δημιουργικές προτάσεις και …επιλέχθηκαν οι λύσεις, που βιώνουμε σήμερα: στην καλύτερη περίπτωση, υπάρχουν τα «συστατικά», αλλά δε δένει η συνταγή, με πλατείες αφιλόξενες, που διώχνουν αντί να προσελκύουν.

Και τι να πει κανείς για τις  πλατείες που συνοδεύουν τα «μνημειακά» έργα των σταθμών του Μetro…. Συνήθως τεράστιοι χώροι με αμήχανη διάταξη, χώροι ισοπεδωτικοί και πανάκριβοι, με άφθονο μπετόν, με λωρίδες χλοοτάπητα και δεκάδες στύλους φωτισμού (για να υπογραμμισθεί η ενεργειακή οικονομία), που φωτίζουν το τίποτα.

Δε χρειάζονται τεράστιοι χώροι, που δεν τους έχουμε. Θα αρκούσε η φαντασία και το μεράκι των σχεδιαστών και λοιπών "οραματιστών", σε στενή συνεργασία με τη διερεύνηση των ιδιαιτεροτήτων και των απαιτήσεων των μελλοντικών αποδεκτών  του υπαίθριου αστικού  χώρου.  Παραδείγματα και πηγές έμπνευσης  υπάρχουν άπειρες σ’ όλο τον κόσμο, αξίζει να τις ψάξουν πριν εκπονήσουν τις μελέτες τους οι «ειδικοί».

Ένα καταπληκτικό παράδειγμα είναι αυτό της «πλατείας» Paley στην καρδιά του Manhattan. Aνάμεσα στην ασφυκτική παρουσία των ουρανοξυστών, ένα άχτιστο οικόπεδο έχει μετατραπεί σε ένα χώρο – όαση για τους διερχόμενους και τους κατοίκους, με πράσινο, νερά,  τραπεζάκια και ένα mini καφενεδάκι, όμως το κυριότερο, με συντήρηση, που κρατάει το χώρο σε άψογες συνθήκες καθαριότητας και ανανέωσης.

Κι όσον αφορά τις πλατείες που δημιουργούνται γύρω από ένα μεγάλο κτίριο, χάθηκε ο κόσμος για την αναζήτηση πρωτότυπου και δημιουργικού εξοπλισμού, χωρίς ενεργειακές καταναλώσεις, που θα δημιουργήσει σημεία αναφοράς για την πόλη και θα στείλει μηνύματα για το σεβασμό στο περιβάλλον;

Οι φωτογραφίες από την πλατεία Nou Barris της Βαρκελώνης, με τα «οικολογικά» δένδρα  και η φωτεινή διαγράμμιση της οριζόντιας επιφάνειας της πλατείας (με Leds, που απαιτούν ελάχιστη ενέργεια και συντήρηση) από  την Fisbury Avenue Square ή  η διακόσμηση των δένδρων της αποβάθρας  South Bank του Λονδίνου, είναι ενδεικτικές …

New Paley Park, Manhattan

Nou Barris Barcelona, μέρα και νύχτα

Fisbury Avenue Square London, νύχτα και μέρα

South Bank London

Η Πλατεία Ομονοίας μας

Η νέα απέραντη "αμήχανη", απρόσωπη και ενεργειακά πολύ ακριβή Πλατεία του Μετρό της Αγίας Παρασκευής